Al bijna een jaar geleden kwam ik op het idee om stamceldonor te worden. Een vorm van donatie waarbij je mensen met een ernstige bloedaandoening (denk aan leukemie) een kans kunt geven op genezing. Het mooie is dat je hier zelf niets aan overhoudt, zoals bij orgaandonatie wel het geval is.

Wat stamceldonatie precies inhoudt en hoe je jezelf aan kunt melden leg ik in deze blog uit. Geloof me; het is niet eng of moeilijk 😉

Om jezelf aan te melden als stamceldonor ga je naar Matchis.nl

Wat doet een stamceldonor?

Waarschijnlijk weet je dat een bloeddonor eens in de zoveel tijd naar de bloedbank gaat om bloed af te laten tappen. Een orgaandonor helpt na zijn/haar overlijden anderen met de organen die nog bruikbaar zijn. Maar wat doet een stamceldonor? Moet je daarvoor ook eerst overlijden, of kun je gewoon eens in de zoveel tijd je stamcellen laten aftappen?

Geen van beiden is waar.

Wanneer iemand een ernstige bloedaandoening heeft, kunnen de stamcellen van een gezond persoon helpen om alles weer in goede banen te leiden. Het lichaam krijgt als het ware een ‘reset’. Echter is het lastig om op stamcelniveau een goede match te vinden en daarom is het belangrijk dat zo veel mogelijk mensen zich aanmelden!

Als blijkt dat je een goede match bent, word je opgeroepen om langs het ziekenhuis te gaan voor een paar laatste tests en vanuit daar ga je al dan niet jouw stamcellen doneren.

Hoe werkt het doneren van stamcellen?

Stamcellen kunnen op twee manieren afgenomen worden: vanuit het bloed of vanuit het beenmerg. Welke methode gekozen wordt, hangt af van de behandelend arts. Wanneer je een match blijkt te zijn word je uitgenodigd op een gesprek. Tijdens dit gesprek wordt vastgesteld of je nog steeds voldoet aan de medische criteria. Verder natuurlijk de vraag of je nog steeds stamceldonor wilt zijn en of er geplande activiteiten zijn waar rekening mee gehouden moet worden.

Vanuit het bloed

In ongeveer 70% van de gevallen worden stamcellen via het bloed afgenomen. Als voorbereiding op de afname spuit je gedurende vijf dagen een medicijn (G-CSF). Hierdoor maak je meer stamcellen aan en komen deze in de bloedbaan terecht. G-CSF is een lichaamseigen stof en wordt normaal door het lichaam aangemaakt wanneer je griep hebt.

Op de dag van donatie worden de stamcellen, met een aferese apparaat uit het bloed gehaald. Dit apparaat filtert de stamcellen uit het bloed en geeft het bloed weer terug aan de donor via een infuus. In de loop van enkele uren worden zo voldoende stamcellen verzameld. Aan het einde van de middag mag je weer naar huis. Jouw stamcellen worden binnen 72 uur naar de patiënt (ergens op de wereld) gebracht en toegediend.

Het toedienen van de G-CSF kan als bijwerking een grieperig gevoel geven. Sommige donoren ervaren een zeurend pijnlijk gevoel onderin de rug en in de bovenbenen, dat komt door de aanmaak van extra stamcellen. Deze bijwerkingen zijn verder onschadelijk en zijn meestal een dag na de stamcelafname alweer verdwenen. Wel kun je nog enkele dagen vermoeid zijn.

Stamceldonatie vanuit het beenmerg

Stamcellen doneren uit het beenmerg doet geen pijn, de donatie is altijd onder algehele narcose.
Ingewikkeld is de afname niet. In de ochtend word je verwacht op de afdeling en word je onder narcose gebracht.

Met een dikke naald worden de stamcellen uit de achterste rand van het bekken gehaald. Dat is het bot dat men kan voelen aan de bovenzijde van de billen. Het bekken is rijk aan beenmerg. Het is een groot en stevig bot, waaruit zonder problemen wat beenmerg kan worden weggenomen. Bij een beenmergdonatie wordt ongeveer 4% van de totale hoeveelheid beenmerg afgenomen.

Daarna ga je naar de uitslaapkamer en in de middag komt de arts bij je langs om te kijken of alles goed gaat en je weer naar huis mag.

Je kan van de donatie nog wel een beurs gevoel hebben of pijn aan de spieren onder in de rug. Deze klachten verdwijnen meestal binnen 14 dagen. Ook kun je tijdelijk wat sneller moe zijn na inspanning. Omdat het beenmerg in het bekken sterk doorbloed is, wordt met de afname van beenmerg ook relatief veel bloed opgezogen, tot wel een liter. Daardoor kan lichte bloedarmoede ontstaan. Het lichaam herstelt het tekort snel en na enkele weken is de bloedarmoede verdwenen.

Waarom zo veel mogelijk mensen zich moeten aanmelden

Het vinden van een stamcel-match is moeilijk. Je moet namelijk qua afkomst bijna helemaal gelijk zijn. Daarom is het belangrijk dat zo veel mogelijk mensen zich aanmelden om stamceldonor te worden in de wereldwijde donorbank!

De kans dat je daadwerkelijk een match blijkt te zijn is dus klein. Sommigen worden al na 3 maanden opgeroepen, anderen pas na 3 jaar, 15 jaar, of zelfs nooit. Om iedereen zo goed mogelijk te kunnen helpen genezen, moet de donorbank zo groot mogelijk zijn.

Je wil donor worden! En nu?

Door al deze informatie denk je: “Ik wil stamceldonor worden. Ik wil de kans krijgen om iemands leven te redden!” Super goed!

Om alles in werking te stellen ga je naar matchis.nl. Hier kun je ook nog verdere informatie krijgen over stamceldonatie.
Je meldt jezelf aan, vult een aantal vragen in en krijgt vervolgens een pakketje met wattenstaafjes thuisgestuurd. Met deze wattenstaafjes neem je wat wangslijmvlies af en stuurt het weer terug. Simple as that.

Het worden van een stamceldonor kost je geen geld. Ook als je wordt opgeroepen worden alle onkosten gewoon vergoed.

Nu kun je verder met je leven totdat je opgeroepen wordt.

Ben jij al stamceldonor? Deel jouw verhaal en help zo anderen te informeren!

Liefs, Mariska

Dit artikel is NIET gesponsord. Ik ben oprecht een groot voorstander van stamceldonatie, heb mezelf aangemeld als orgaandonor en ben van plan binnenkort voor de eerste keer bloed te doneren. Als je zelf in een dergelijke situatie terecht komt wil je toch ook geholpen worden?